Hà Giang, nơi hội tụ của các di sản thiên nhiên và văn hóa đặc sắc

Trích từ World Travel Awards, UK và tổng hợp các bài viết của Hoang Phong trên e.vnexpress.net và Cẩm Nang Du lịch Hà Giang trên VnExpress, Tác giả: Du Hy

Cao nguyên đá Đồng Văn là nơi có nhiều di tích, danh thắng cấp quốc gia như cột cờ Lũng Cú, phố cổ Đồng Văn, đèo Mã Pí Lèng, núi Đôi Quản Bạ. Tất cả tạo nên một cảnh quan kiến trúc tuyệt đẹp mời gọi du khách khám phá và trải nghiệm..

Cột cờ Lũng Cú là một điểm tham quan không thể bỏ qua ở Hà Giang. Nằm ở vị trí cực Bắc của Tổ quốc với lá cờ rộng 54 mét vuông tượng trưng cho 54 dân tộc anh em trên đất nước Việt Nam. Không ai giấu được cảm xúc thiêng liêng khi đứng dưới chân cột cờ và hát Quốc ca. Đây cũng là một địa điểm tuyệt vời để khách du lịch có được cái nhìn 360 độ về vẻ đẹp tự nhiên của Hà Giang.

Từ đây, du khách sẽ tiếp tục hành trình với những hoạt động mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Ngoài ra du khách cũng có thể đến thăm các cơ sở nấu rượu truyền thống của người bản xứ, thêu thùa và vẽ sáp ong trên nền vải lanh.

Ruộng bậc thang Hoàng Su Phì là di tích danh thắng cấp quốc gia, là kiệt tác được tạo nên từ bàn tay lao động vất vả, mồ hôi và khối óc của con người. Hà Giang còn lưu giữ được nhiều làng nghề truyền thống. Đến đây, du khách sẽ được tìm hiểu và trải nghiệm cuộc sống sinh hoạt đặc sắc của đồng bào các dân tộc qua các nghề truyền thống như dệt lanh của người Dao, dệt thổ cẩm của người Tày, thêu thùa của người Dao…

Hà Giang là tỉnh địa đầu của Tổ quốc, phía Đông giáp tỉnh Cao Bằng, phía Tây giáp tỉnh Yên Bái và Lào Cai, phía Nam giáp tỉnh Tuyên Quang, phía Bắc giáp Trung Quốc. Các cung đường Hà Giang quanh co, cheo leo vốn đầy thách thức cho người lái xe. Thế nhưng khi bạn phóng tầm mắt xung quanh, căng thẳng nhường lại chỗ cho cảm giác thư thái khi chiêm ngưỡng vẻ đẹp cao nguyên.

Hà Giang mùa nào đẹp?

Là tỉnh miền núi cao nên khí hậu ở Hà Giang lạnh rõ rệt so với vùng thấp và trung du kế cận. Nhiệt độ trung bình năm khoảng 21°C đến 23°C. Nét nổi bật của khí hậu là độ ẩm cao trong năm, mưa nhiều và kéo dài. Bạn có thể du lịch Hà Giang vào bất kỳ mùa nào trong năm. Người ta thường đến Hà Giang vào mùa thu lúa chín vàng. Thời gian đẹp nhất là tháng 10, 11 và 12, khi hoa tam giác mạch hay những cánh đồng cải khoe sắc. Còn mùa xuân, hoa mơ, hoa mận nở trắng rừng khiến bạn như đang bồng bềnh trên mây.

Tháng 5, những thửa ruộng lấp loáng mùa nước đổ. Tháng 6 và tháng 7, nhiều người bỏ lỡ Hà Giang vì những cơn mưa hè réo rắt bất chợt. Nhưng cũng nhờ sự ẩm ướt này, núi rừng nơi đây lại khoác lên mình một màu xanh mướt say đắm lòng người. Đến Hà Giang từ các tỉnh miền Bắc rất dễ dàng vì có nhiều nhà xe chạy thẳng. Ngược lại với những du khách ở xa trong miền Nam hoặc miền Trung thì nên bắt đầu hành trình từ Hà Nội. Từ Hà Nội, hầu như giờ nào cũng có xe khách xuất phát từ các bến xe Mỹ Đình, Lương Yên, Yên Nghĩa, Gia Lâm.

Du khách có thể chọn xe giường nằm hoặc xe limousine chất lượng cao, tùy theo tài chính. Tuy vậy, bạn nên di chuyển bằng xe khách đêm để tiết kiệm được thời gian, giữ sức cho chuyến hành trình khám phá dài. Giá vé xe từ Hà Nội đến Hà Giang và ngược lại dao động 200.000 – 300.000 đồng một lượt. Khi đến TP Hà Giang, bạn có thể thuê xe máy tự túc du ngoạn với giá 150.000 – 300.000 đồng một xe trong ngày. Ngược lại nếu không đủ thời gian và sức khỏe, hoặc đoàn có người già và trẻ nhỏ thì bạn nên thuê ô tô dịch vụ 7 – 16 chỗ.

Đèo Mã Pí Lèng, được du khách xếp vào nhóm tứ đại đỉnh đèo của vùng núi phía Bắc Việt Nam, cùng với Đèo Ô Quy Hồ, Đèo Khau Phạ và Đèo Pha Đin. Đi trên Quốc lộ 4C là con đường mang tên Đường Hạnh Phúc nối liền thành phố Hà Giang với thị trấn Đồng Văn và thị trấn Mèo Vạc, thuộc Cao nguyên Đồng Văn. Đèo Mã Pí Lèng là cung đường đèo hiểm trở dài khoảng 20 km, vượt núi Mã Pí Lèng ở sườn phía đông với độ cao vùng đỉnh đèo khoảng 1200 đến 1400m.

Đường Hạnh Phúc được hàng vạn thanh niên xung phong thuộc 16 dân tộc của 8 tỉnh miền Bắc Việt Nam làm trong 6 năm (1959-1965) với trên hai triệu lượt ngày công lao động, riêng đoạn đèo vượt Mã Pì Lèng được các thanh niên trong đội cảm tử treo mình trên vách núi lấn từng centimet để làm trong 11 tháng.

Sông Nho Quế nằm ngay phía dưới cung đường đèo huyền thoại Mã Pì Lèng, dòng nước của sông luôn có một màu xanh rêu khác lạ, chính bởi vậy Nho Quế là cái tên gần đây được nhắc đến rất nhiều khi du khách tới Hà Giang. Đi cùng với sông Nho Quế, không thể nhắc đến hẻm Tu Sản với chiều cao vách đá lên tới 700-900m, chiều dài gần 2km dọc theo sông, đây cũng chính là danh thắng kỳ vỹ và độc nhất của vùng cao nguyên đá Đồng Văn. Bất kỳ du khách nào đến Cao nguyên đá đều muốn một lần được khám phá hẻm vực sâu nhất Đông Nam Á này.

Hiện tại chỉ còn một bến thuyền của bên công ty thủy điện mở ở phía dưới cầu Tràng Hương. Các bạn đi xe theo đường đi Xín Cái, xuống đến sát mặt sông Nho Quế sẽ thấy bến thuyền này. Bến có bãi gửi xe rộng rãi, khu vệ sinh đầy đủ. Giá vé đi thuyền là 120.000 cho người lớn, trẻ em là 60.000… Sau khi gửi xe tại bãi sẽ có xe điện hoặc xe buýt đưa khách xuống dưới bến thuyền. Thời gian hoạt động của bến là từ 7:00 đến 18:30 mỗi ngày.

Đường lên Mã Pì Lèng uốn lượn nhưng rộng và bằng phẳng, một bên là núi cao một bên là vực thẳm. Bao quanh đèo là trời, mây và núi non nên du khách có thể thong thả ngắm cảnh, chụp ảnh. Ở chân đèo, bạn ghé thăm Bảo tàng con đường Hạnh Phúc, tìm hiểu về lịch sử xây dựng đầy khó khăn của quốc lộ 4C, từ thành phố Hà Giang đi Đồng Văn, Mèo Vạc. Di chuyển trên cung đường từ đèo Mã Pì Lèng xuống thôn Tà Làng, xã Pải Lủng, huyện Mèo Vạc có lẽ là trải nghiệm khó quên. 8 km đường với hơn 50 khúc cua tay áo và dốc đứng.

Để kịp dự chợ phiên Đồng Văn vào sáng chủ nhật, bạn hãy khởi hành từ Hà Nội từ tối thứ 6. 8h sáng ngày hôm sau bạn có thể lên đường tới Đồng Văn và chụp ảnh ven đường, khi không khí buổi sớm còn dễ chịu. Đường từ TP Hà Giang tới Đồng Văn nên chia làm các chặng dừng để vừa đi vừa tận hưởng hơn là chạy một mạch. Từ thành phố, điểm đầu tiên là cột mốc Km 0, sau đó di chuyển đến Quản Bạ chừng 40 km. Ở đây có cổng trời là điểm check-in nổi tiếng, nhưng nếu đi vào mùa đông, có khả năng gặp mây mù. Nếu trời quang, bạn có thể chụp ảnh, ngắm đồng ruộng bên dưới.

Đây là tuyến đường nhiều cảnh đẹp và các điểm du lịch được nhiều người biết tới. Đó là Dốc Thẩm Mã hay Đèo 9 Khoanh, điểm check-in biểu tượng của Hà Giang. Tại đây, bạn dễ gặp những người bạn ngoại quốc, những nhà nhiếp ảnh phong cảnh, và đặc biệt là các em bé Mông gùi đầy hoa cỏ.

Hãy dành thời gian ghé Phố Cáo, một ngôi làng cổ không bị thương mại hóa nên còn giữ nhiều nét truyền thống của người Mông xưa. Hay nhà Pao, bối cảnh của nhiều bộ phim Việt cũng là điểm nên ghé thăm. Hiện nhà Pao vừa là nhà dân vừa là điểm du lịch. Các điểm trên cách nhau 10 km, hãy tham quan và chú ý thời gian để tới Đồng Văn kịp trời tối.

Ruộng bậc thang Hoàng Su Phì là di tích danh thắng cấp quốc gia. (Khu vực được công nhận di tích ruộng bậc thang Hoàng Su Phì được trải dài qua năm xã: Bản Luốc, Bản Phùng, Hồ Thầu, Nậm Ty và Thông Nguyên. Đây được biết đến là địa bàn cư trú của đồng bào các dân tộc Nùng, Dao, La Chí có kinh nghiệm sản xuất lúa nước trên những thửa ruộng bậc thang hàng trăm năm qua. Ruộng bậc thang Hoàng Su Phì ngoài giá trị về thẩm mỹ, nó còn mang các giá trị về văn hóa, lịch sử…

Lưu trú tại Hà Giang

Những gia đình, cặp đôi muốn lưu trú tại khu nghỉ dưỡng cao cấp, riêng biệt có thể đến với P’apiu ở xã Yên Định, huyện Bắc Mê. Tại đây, du khách được đắm chìm trong sắc màu vùng cao bởi con đường thổ cẩm dài nhất Việt Nam, lưu trú trong những biệt thự, villa mang thiết kế nhà trình tường của người H’Mong. Giá một đêm nghỉ khoảng 10.000.000 đồng.

Với những du khách yêu thích sự mới lạ, H’Mong Village với thiết kế hình quẩy tấu là một gợi ý. Khu nghỉ dưỡng nằm trên những ngọn đồi ở Tráng Kìm, Quản Bạ, mặt hướng về dòng sông Miện và những dãy núi hùng vĩ phía xa. Du khách có thể lựa chọn ở phòng cộng đồng, giá 400.000 đồng một đêm hoặc ở bungalow quẩy tấu 2.400.000 đồng một đêm.

Với lựa chọn gần gũi với cộng đồng, chi phí thấp hơn, du khách có thể lưu trú tại các homestay, trong đó ở Hoàng Su Phì có Hoang Su Phi Lodge và Kinh Homestay, sát bên những ruộng bậc thang ở thôn Nậm Hồng; Hồ Thầu Eco Village xã Hồ Thầu với khu nghỉ nhà trình tường lợp mái lá.

Ngoài ra, bạn có thể ở Chúng Pủa – Auberge de MeoVac (Mèo Vạc) với ngôi nhà đất đậm chất địa phương hay Bụi homestay là nhà sàn ở Đồng Văn. Ở Đồng Văn còn có nhà cổ Hoàng Thân giá 100.000 đồng một người; Ong Vàng Mèo Vạc giá chỉ 230.000 đồng một đêm. Ở bản Lô Lô Chải gần cột cờ Lũng Cú có homestay Lo Lo Ancient House.

ẨM THỰC HÀ GIANG

Hà Giang có nền văn hóa ẩm thực đa dạng và độc đáo. Các món ăn, thức uống được chế biến từ những nguyên liệu sẵn có trong tự nhiên hoặc do canh tác tại địa phương. Năm 2022, Hà Giang có 4 món ăn và 4 sản phẩm quà tặng lọt Top 100 món ăn và 100 Sản phẩm Quà tặng Thương hiệu Việt Nam do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam bình chọn.

Đến vùng đất Hà Giang, bạn đừng bỏ qua món bánh cuốn trứng với lớp bột ướt mỏng tang, bên trong là màu đỏ lòng đào của trứng, đặc sản của mảnh đất địa đầu tổ quốc. Một món ăn khác nên thử là cháo ấu tẩu được nấu bằng gạo nếp cái hoa vàng trộn với gạo tẻ, củ ấu được ninh kỹ với nước hầm chân giò béo ngậy cùng các loại rau thơm. Cháo ấu tẩu không chỉ là món ăn đơn thuần, mà còn là vị thuốc bổ giải cảm.

Bánh chưng gù là đặc sản của Hà Giang, được gói bằng tay, phần vỏ bánh có màu xanh hoặc đen tùy loại gạo. Bánh có màu xanh thì phần gạo được trộn với là giềng, bánh đen thì dùng gạo cẩm. Nhân có cả thịt nạc và mỡ. Bánh được vài gia đình ở thành phố Hà Giang gói hàng ngày, nhưng phải đặt trước vì số lượng có hạn. Mỗi chiếc bánh giá từ 17.000 đồng.

Thắng dền ở Đồng Văn trông giống bánh trôi tàu ở Hà Nội, được làm từ bột gạo nếp, có thể làm chay hoặc bọc nhân đỗ. Thắng cố không phải là món ai cũng ăn được nhưng là món đặc sản của Tây Bắc với mùi thơm của thảo quả, hạt dổi, củ sả với vị béo ngậy của thịt.

Cháo ấu tẩu được nấu từ gạo nếp nương, chân giò lợn và củ ấu tẩu. Củ ấu tẩu mang về rửa sạch, ngâm trong nước vo gạo một đêm sau đó đem ninh chừng 4 tiếng cho mềm và bở tơi. Sau đó phần thịt được trộn với gạo và nấu trong nước ninh từ chân giò lợn. Củ ấu tẩu rất độc nên phải chế biến kỹ, ăn giải rượu, chống đau nhức xương khớp. Cháo có vị đắng của của ấu tẩu. Chào ấu tẩu thường chỉ được bán vào buổi tối.

Bánh tam giác mạch là loại bánh đặc trưng của người Mông vùng cao nguyên đá. Quá trình làm bánh nhiều công đoạn, hạt mạch thu hoạch về phơi khô rồi đem xay đến khi mịn đều, sau đó hòa bột chung với nước rồi đúc thành các miếng bánh có hình tròn dẹt, cho vào khuôn rồi đem đi hấp chín. Khi ăn bỏ ra nướng hoặc rán. Bánh có vị thơm, ngọt nhẹ, hơi sạn.

Cơm Lam Bắc Mê dần trở thành một đặc sản đặc trưng của đồng bào dân tộc Tày. Khi thưởng thức, cơm lam có mùi thơm phức quyện cùng với lá chuối và ống nướng, ăn cùng với muối vừng hay ăn cùng cá suối nướng sẽ thật thú vị.

Mua gì làm quà ở Hà Giang?

Cam Hà Giang ngon nức tiếng với những trái chín mọng mang hương vị riêng biệt, ngọt ngào là món quà mà bất kỳ du khách nào cũng muốn mang về cho người thân, bạn bè.
Cam sành ở Hà Giang trồng tập trung tại 3 huyện Bắc Quang, Quang Bình, Vị Xuyên.

Lạp xưởng gác bếp được làm từ loại thịt nửa nạc nửa mỡ được ướp muối, đường, bột ngọt, rượu trắng, nước gừng và một ít quả mắc mật khô xay nhỏ ướp cùng ám mùi khói bếp với mùi thơm đặc trưng khiến bạn ăn một lần mà nhớ mãi.

Cứ tới độ tháng 9 tới tháng 12 Âm lịch là thời điểm thu hoạch mật ong bạc hà trên vùng Cao nguyên đá. Dọc quốc lộ 4C đi các huyện Quản Bạ, Đồng Văn, Mèo Vạc du khách dễ dàng gặp các lán nuôi ong và đang khai thác mật ong tại chỗ. Mật ong đặc trưng có màu vàng chanh, thơm đậm, ngọt thanh mát như bạc hà.

Hà Giang thường xuyên nằm trong danh sách những điểm đến lý tưởng do các tạp chí du lịch uy tín trên thế giới bình chọn. Tờ New York Times của Mỹ đã xếp Hà Giang là một trong những điểm đến hấp dẫn nhất thế giới.

Trích từ World Travel Awards, UK; Các bài viết của Hoang Phong trên e.vnexpress.net và Cẩm Nang Du lịch Hà Giang trên VnExpress, Tác giả: Du Hy

Thiên Xuân Travel Service Co., Ltd.
Park 2, 208 Nguyễn Hữu Cảnh, Phường 22, Quận Bình Thạnh, TP. HCM
📨 booking@thienxuantravel.com
☎️ +84 888 890 898 — 0938 558 228

Your opinion counts!